Date: 13 Beal 2025
Féile Chomórtha ar Niall Mac Giolla Bhrighde

Beidh Féile Chomórtha ar Niall Mac Giolla Bhrighde ar siúl ar an Chraoslach idir 16-18 Bealtaine.
Feirmeoir, file, údar, agus scríbhneoir amhrán a bhí i Niall Mac Giolla Bhrighde a raibh cónaí air ar an Fhaiche Mhór, An Craoslach idir 1861 agus 1942.
I mí Márta 1905, bhain sé clú agus cáil amach as agóid a rinne sé in aghaidh fíneáil a gearradh air de bharr a ainm a bheith scríofa i nGaeilge aige ar a chairt. Ba é Pádraig Mac Piarais a sheasaigh an fód dó mar abhcóide sa chás. Dúradh gur seo an t-aon chás amháin ar sheasaigh Mac Piarais mar abhcóide ann agus cé gur cailleadh an cás, chuir sé faobhar leis an ghluaiseacht náisiúnta i dtreo na Gaeilge.
In alt a scríobh Mac Piarais do An Claidheamh Soluis, dúirt sé: “... It was in effect decided that the Irish is a foreign language on the same level with Yiddish…”
Déanfaidh an Dochtúir Seosamh Ó Ceallaigh an oscailt oifigiúil sa Hub ar an Chraoslach, ar an Aoine 16 Bealtaine ag a 7in. Beidh sceitse drámaíochta dar teideal ‘An Sceitse nár Scríobhadh’ le haisteoirí Ghaoth Dobhair á léiriú i ndiaidh an tseolta.
Beidh Oíche Shiamsaíochta ar siúl sa Hub ar an Chraoslach ón 6.30in Dé Sathairn 17 Bealtaine. Taispeánfar an scannán ‘An Trucailín Donn’ ar an oíche fosta.
Ar an Domhnach 18 Bealtaine, beidh óráid á tabhairt ag imeall uaigh Néill Mhic Ghiolla Bhrighde i Reilig na dTuath. Beidh bannaí ceoil Dhuibhleann Riach agus an Chraoslaigh i láthair. Ba mhór dúinn dá mbeadh an pobal i láthair ag ócáidí an deireadh seachtaine.
Tá an fhéile á reáchtáil ag Comhairle Contae Dhún na nGall i gcomhar le Cumann Pobail an Chraoslaigh agus LPT Thuaisceart Dhún na nGall. Chuir an Clár Éire Ildánach maoiniú ar fáil don togra seo.
Tuilleadh eolais ó lpttuaisceartdnag@gmail.com nó 083 8127294