THRIVE – Scéim Athbheochana Oidhreacht Lár an Bhaile ar dTús
Tá THRIVE á chómhaoiniú ag Rialtas na hÉireann agus ag an Aontas Eorpach faoin Chlár Réigiúnach Tuaisceartach agus Iartharach 2021-27
TIONSCADAL ATHNUACHANA THEACH NA CÚIRTE LEITIR CEANAINN
I mí Márta 2024, thug Tionól Réigiúnach an Tuaiscirt agus an Iarthair €199,969 do Chomhairle Contae Dhún na nGall do Thionscadal Athnuachana Theach na Cúirte i Leitir Ceanainn, faoi Chlár Réigiúnach an Tuaiscirt agus an Iarthair 2021-2027 atá mar chuid de Chiste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (CFRE).
Is ‘Scéim Athbheochana Oidhreachta Lár Bailte ar dTús’ é THRIVE a thagann faoin dá chlár Réigiúnacha de chuid Chiste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (CFRE) atá ar fáil in Éirinn. Cuirtear €120 milliún ar fáil d’údaráis áitiúla agus dá saoránaigh le lár bailte a athshamhlú agus le foirgnimh oidhreachta atá folamh nó tréigthe i lár bailte ach atá faoi úinéireacht phoiblí a athrú ó bhonn trí athchóiriú agus athnuachan a dhéanamh orthu agus athúsáid oiriúnaitheach a bhaint astu. Tá THRIVE á chómhaoiniú ag Rialtas na hÉireann agus ag an Aontas Eorpach faoi Chlár Réigiúnach an Tuaiscirt agus an Iarthair CFRE 2021-27.
Díríonn an Scéim Athbheochana Oidhreachta Lár Bailte ar dTús ar bhailte agus ar lárionaid fáis sa réigiún atá ag iarraidh foirgnimh oidhreachta atá folamh nó tréigthe i lár bailte ach atá faoi úinéireacht phoiblí a athrú ó bhonn trí athchóiriú agus athnuachan a dhéanamh orthu agus athúsáid oiriúnaitheach a bhaint astu. I nDún na nGall, is é Leitir Ceanainn an t-aon bhaile a cháilíonn don mhaoiniú seo. Tá seanteach na cúirte i Leitir Ceanainn, ina fhoirgneamh folamh stairiúil faoi úinéireacht phoiblí agus incháilithe le cur isteach ar an scéim THRIVE. Mar sin de, ceadaíodh €199,969 do Chomhairle Contae Dhún na nGall i mí Márta 2024 faoi Shraith 1 den chiste THRIVE, le tionscadal infheistíochta caipitil atá réidh le toiseacht, a fhorbairt ar mhaithe le hathnuachan agus athbheochan Theach na Cúirte. Thacaigh Sraith 1 den chiste le hullmhúchán agus le cur isteach ar iarratas do mhaoiniú breise faoi Shraith 2 de THRIVE. Cuireadh an t-iarratas ar 7 milliún euro isteach i mí Bealtaine 2025. Tairiscint iomaíoch a bhí ann i gcoinne Údaráis Áitiúla eile a cháiligh don scéim i Réigiún an Tuaiscirt agus an Iarthair.
De bharr an maoinoiú a tugadh faoi Shraith 1, agus chun tacú le hiarratas ar mhaoiniú faoi Shraith 2, cheap Comhairle Contae Dhún na nGall foireann deartha ildisciplíneach (Robin Lee Architecture) a dhírigh ar oidhreacht/ailtireacht le hathúsáid shamhlaíoch de sheanteach na cúirte a phleanáil agus an tionscadal a fhorbairt. Tá ‘Tionscadal Athnuachana Theach na Cúirte’ ar cheann de 15 tionscadal athnuachana atá luaite leis an Straitéis Athnuachana Uirbeach Chomhtháite do Leitir Ceanainn, ar a dtugtar ‘Straitéis Athnuachana Leitir Ceanainn 2040’ (LC 2040).
Le bliain anuas, tá Comhairle Contae Dhún na nGall ag comhoibriú le pobail Leitir Ceanainn le rannpháirtíocht a neartú agus a leathnú le saoránaigh agus le páirtithe leasmhara, rud a thug eolas agus a chomhdhear Straitéis chomhoibríoch Leitir Ceanainn 2040 sa bhliain 2022. Aithníonn an Straitéis go mbainfí úsáid turasóireachta as an fhoirgneamh le freastal ar riachtanais turasóirí agus an phobail áitiúil, le téamaí ar nós an cultúr, an áit, an timpeallacht, an aeráid agus an fhoghlaim. Mar thoradh ar rannpháirtíocht ó shaoránaigh go dtí seo, rinneadh fiosrú faoin fhéidearthacht atá ann úsáid choimhdeach a bhaint as an fhoirgneamh nó spásanna dé-úsáide a chur ar fáil d’imeachtaí pobail nó cultúrtha. Le cur i bhfeidhm an tionscadail THRIVE seo, chuimsigh Comhairle Contae Dhún na nGall luachanna agus prionsabail oibre Bauhaus Eorpach Nua, togra de chuid an Aontais Eorpaigh, a bhfuil sé d’aidhm aige a chinntiú go bhfuil straitéisí agus tionscadail inbhuanaithe, go bhfuil cuma mhaith orthu, agus go bhfuil siad ionchuimsitheach agus inrochtana. Cuirfidh ‘Tionscadal Athnuachana Theach na Cúirte’ leis na deiseanna rannpháirtíochta do shaoránaigh, do phobail agus do pháirtithe leasmhara chun deis labhartha a thabhairt dóibh maidir leis na pleananna forbartha don fhoirgneamh folamh ach stairiúil seo atá faoi úinéireacht phoiblí i lonnaíocht straitéiseach Dhún na nGall. Lena chois sin, le deis a thabhairt dóibh ionchur a bheith acu comhdhearadh an tionscadail a fhorbairt le toiliú pleanála Cuid 8 a fháil.
D'éirigh go maith le comhairliúcháin phoiblí agus imeachtaí buail isteach a bhí ar siúl i Seanteach na Cúirte, ina raibh ceardlanna le páirtithe leasmhara ar nós Ollscoil Teicneolaíochta an Atlantaigh agus CDP Leitir Ceanainn. Bhuail muid le daoine aonair agus le grúpaí pobail le dearadh agus úsáid deiridh an fhoirgnimh a phlé. Bhí tionchar aige seo ar an méid a d’fhoilsigh Comhairle Contae Dhún na nGall ar an Déardaoin 20 Márta - Cuid 8 den phróiseas toilithe pleanála. Glacadh leis seo ag cruinniú iomlánach den Chomhairle i mí Bealtaine 2025. Tá roinnt de na téamaí comhoiriúnacha a bhaineann le turasóireacht agus le cúrsaí pobail sna pleananna seo agus is nithe iad a tháinig chun cinn ag na comhairliúcháin, chomh maith le dearadh deiridh an mhórfhoirgnimh oidhreachta seo.
Tá an méid seo a leanas faighte faoi Chuid 8 a ceadaíodh (faoi threoir THRIVE Sraith 1):
1. An foirgneamh folamh seo atá faoi chosaint oidhreachta a choinneáil, a athchóiriú, a chur in oiriúint agus síneadh a chur leis ag baint úsáide as cur chuige a chuireann béim ar an oidhreacht agus go mbeidh Luach agus Prionsabail Bauhaus Eorpach Nua de chuid an AE curtha i bhfeidhm.
2. Leagan amach an fhoirgnimh a athrú chun spás solúbtha ilfheidhmeach a chur ar fáil lena n-áirítear:
- Áis tumthach agus idirghníomhach do chuairteoirí ina mbeidh Ionad Eolais do Thurasóirí (athlonnaithe)
- Spás solúbtha do léirmhínithe, do thaispeántais, do chomhdhálacha, do shiamsaíocht, d’oideachas agus d’fhoghlaim.
- Spás ilchuspóireach le haghaidh úsáidí sibhialta, cultúrtha agus pobail.
- Caifé agus spás miondíola coimhdeach (lena n-áirítear siopa bronntanas).
- Spás oifige coimhdeach, stóráil, áis phoiblí (le háiteanna chun athraithe).
- Obair feabhsúcháin a bhaineann leis an réimse poiblí agus oibreacha coimhdeacha lena n-áirítear nasc le fóntais agus seirbhísí, soilsiú poiblí nua, tírdhreachú, comharthaíocht agus ealaín phoiblí.
Cliceáil anseo do na pleananna uilig, líníochtaí agus eolas tacaíochta a bhaineann le Cuid 8 den Tionscadal: https://planning.localgov.ie/en/part-8/application/f58a1fd6-fb3d-11ef-8d01-39390d3d7aac
Le tuilleadh eolais a fháil ar Straitéis agus Mórphlean Athnuachana Leitir Ceanainn 2040, tabhair cuairt, le do thoil, ar: https://www.letterkenny2040.ie/
Le tuilleadh eolais a fháil ar THRIVE i Réigiún an Iarthuaiscirt, tabhairt cuairt, le do thoil, ar: https://www.nwra.ie/thrive/
Le tuilleadh eolais a fháil ar Thionscadal Athnuachana Theach na Cúirte, déan teagmháil, le do thoil, le: regeneration@donegalcoco.ie
